Theo báo cáo “Thách thức thực phẩm châu Á: Hiểu người tiêu dùng châu Á mới”, dự kiến đến năm 2030, người tiêu dùng châu Á sẽ tăng chi tiêu cho thực phẩm khoảng 2,4 nghìn tỷ USD trong tổng mức tăng 4,4 nghìn tỷ USD. Đông Nam Á được đánh giá là khu vực có tốc độ tăng trưởng chi tiêu thực phẩm cao nhất, với tỷ lệ tăng trưởng hàng năm đạt 4,7%.
Sự gia tăng nhu cầu đối với lương thực, đặc biệt là thịt và thủy sản, không chỉ do sự phát triển dân số mà còn bởi thu nhập ngày càng cao và tốc độ đô thị hóa nhanh. Thống kê từ năm 1961 đến 2018 cho thấy, mức tiêu thụ protein từ thịt và sản phẩm động vật ở châu Á đã tăng hơn 600%. Theo ước tính, nhu cầu thịt và hải sản sẽ tiếp tục tăng 78% từ năm 2017 đến 2050.
Chăn Nuôi và Biến Đổi Khí Hậu: Một Nỗi Lo Ngại
Ngành chăn nuôi truyền thống hiện nay không đáp ứng nổi cầu lương thực gia tăng này và cũng không bền vững, khi đóng góp đến 14,5% vào khí thải toàn cầu. Các chuyên gia từ Deloitte Đông Nam Á, Richard Mackender, Tan Shuo Yan và Teo Zhixin, cho rằng đây là thời điểm để các công nghệ thực phẩm đổi mới, đặc biệt là trong lĩnh vực protein thay thế, nhằm cung cấp thực phẩm bền vững hơn.
Protein Thay Thế: Đột Phá Từ Thực Vật và Phòng Thí Nghiệm
Hiện tại, có nhiều loại protein thay thế, bao gồm sản phẩm từ thực vật, thịt nuôi trồng trong phòng thí nghiệm, và protein từ côn trùng. Những sản phẩm này có thể giảm thiểu tài nguyên tiêu tốn và phát thải khí nhà kính đến 60%. Nhiều công ty khởi nghiệp đang đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D) công nghệ chế biến thực phẩm.
Theo một khảo sát của Economist Impact, 26% lãnh đạo ngành nông sản cho biết họ sẽ quan tâm đến công nghệ protein thay thế trong vòng 5 năm tới. Vào năm 2020, ngành công nghiệp thịt từ thực vật đạt 2,1 tỷ USD và thịt nuôi trồng thu hút hơn 360 triệu USD đầu tư.
Tại Đông Nam Á, đáng chú ý là Singapore với những hoạt động thương mại tập trung vào thực phẩm từ thực vật. Gần đây, công ty đầu tư mạo hiểm Good Startup đã huy động 34 triệu USD cho lĩnh vực này. Một ví dụ điển hình khác là Next Gen Foods, với sản phẩm thịt gà từ thực vật TiNDLE, đã thu hút được 100 triệu USD trong vòng tài trợ series A.
.png)
Các công ty như Karana đem đến sản phẩm thịt lợn từ thực vật cho các món ăn Trung Quốc truyền thống, trong khi Umami Meats đang nỗ lực mang lại các loại hải sản không chứa kim loại nặng và các hợp chất độc hại.
Côn Trùng: Nguồn Dinh Dưỡng Bền Vững
Một mảng ít được chú ý hơn là protein từ côn trùng, chúng không chỉ giàu chất xơ mà còn chứa nhiều protein. Việc nuôi côn trùng có hiệu quả hơn so với chăn nuôi truyền thống về mặt tài nguyên và lượng khí thải. Startup Cricket One của Việt Nam đã phát triển hệ thống nuôi dế để sản xuất nguyên liệu giàu protein.
Tuy nhiên, protein từ côn trùng vẫn chưa được phổ biến rộng rãi ở châu Á, nơi mà côn trùng đôi khi được xem là thực phẩm truyền thống. Sự chấp nhận này phụ thuộc nhiều vào nhận thức của người tiêu dùng và sự khác biệt giữa thành phố và nông thôn.
Công Nghệ In 3D: Tương Lai Của Thực Phẩm
Công nghệ in 3D thực phẩm đang mở ra một tương lai mới cho ngành thực phẩm. Với khả năng cá nhân hóa dinh dưỡng và sở thích, công nghệ này có thể cung cấp các sản phẩm thực phẩm đầy đủ dinh dưỡng cho từng đối tượng người tiêu dùng. Doanh nghiệp Anrich3D tại Singapore đang phát triển các bữa ăn đóng gói ứng dụng công nghệ in 3D để phục vụ nhu cầu đa dạng của khách hàng.
Hình ảnh mô tả công nghệ in 3D ứng dụng trong chế biến thực phẩm
Cũng tương tự, nghiên cứu tại Đại học Công nghệ và Thiết kế Singapore đã hợp tác với Bệnh viện Khoo Teck Puat chế tạo ra các bữa ăn bổ dưỡng cho người già, giúp cải thiện sức khỏe của họ một cách hiệu quả.
Thách Thức Và Cơ Hội
Thị trường thịt làm từ thực vật ở châu Á – Thái Bình Dương dự kiến sẽ tăng 25% từ năm 2020 đến 2025, với Trung Quốc và Thái Lan có thể đạt mức tăng 200%. Sự chấp nhận của người tiêu dùng đối với thực phẩm có nguồn gốc thực vật sẽ phụ thuộc vào hương vị và chất lượng của sản phẩm.
Biểu đồ tăng trưởng của thị trường thịt làm từ thực vật
Dù có nhiều cơ hội, các công ty công nghệ thực phẩm tại châu Á đang gặp phải nhiều thách thức, bao gồm chi phí sản xuất cao và các quy định nghiêm ngặt. Hệ thống pháp lý và quy trình phê duyệt kéo dài đã trở thành rào cản lớn cho sự phát triển của ngành công nghiệp này.
Để thị trường protein thay thế có thể phát triển bền vững, cần phải có sự đầu tư vào cơ sở hạ tầng sản xuất và nỗ lực nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về các sản phẩm này. Khi các thách thức này được vượt qua, tương lai của công nghệ thực phẩm tại Đông Nam Á sẽ có những bước chuyển mình đáng kể.
Để tìm hiểu thêm về tiềm năng của công nghệ thực phẩm và khởi nghiệp trong lĩnh vực này, hãy theo dõi khoinghiepthucte.vn.
